Logo Gmina Perlejewo

Wiktorowo

 

 

 

Rys historyczny

            Wiktorowo w przeszłości było folwarkiem należącym do dóbr Rudka. Folwark założyła Wanda z Ossolińskich Potocka po 1860 roku i nazwała go na pamiątkę swego ojca Wiktora- Wiktorowem. Folwark powstał na gruntach starszych folwarku Kabaćki1. Według danych z końca XIX wieku w Wiktorowie było 465 i ½ dziesięciny gruntów w tym 187 dziesięcin nieużytków. Wiktorowo należał do gminy Skórzec2

 

            Wiktorowo było dzierżawione przez Kazimierza Jastrzębskiego pochodzącego spod Pułtuska. Jastrzębski urodził się w 1863 roku w więzieniu w Pułtusku. Jego matka przyszła odwiedzić uwięzionego za udział w powstaniu męża i urodziła Kazimierza. Jastrzębski ożenił się około 1895 roku z Zofią Gostkowską. W 10 lat później Potoccy, właściciele Wiktorowa, namówili Jastrzębskiego do zakupu na własność folwarku Wiktorowo. Jastrzębscy mieli czterech synów: Antoniego, Kazimierza, Tadeusza i Stefana. W 1915 roku cała rodzina została przymusowo przesiedlona w głąb Rosji. Tam najstarszy z braci Jastrzębskich został wcielony do armii carskiej. W czasie wojny (1915-1918) opuszczonym majątkiem opiekowała się gmina Skórzec, pola były obsiewane. Po wojnie Jastrzębscy wrócili do swojego majątku, który był zaniedbany, a władze gminy Skórzec nie chciały łatwo oddać obsianych przez siebie pól folwarcznych. Początki nowego zagospodarowywania Wiktorowa były bardzo trudne. Jastrzębscy przez wiele lat mieszkali w jedynych ocalałych z wojny budynkach- czworakach3. Według danych z 1921 roku ten jedyny dom mieszkalny w Wiktorowie zamieszkiwało 48 osób4

 

            Antoni Jastrzębski, najstarszy z braci, służył w latach 1918-1921 roku w polskim wojsku jako oficer. Dał się poznać jako zdolny organizator. Gdy w 1921 roku wrócił do rodzinnego domu gospodarka Wiktorowa zaczęła iść lepiej. Warto wspomnieć, że młodszy brat Antoniego- Kazimierz służył jako ochotnik - szeregowiec w wojnie 1920 roku. Następnie pozostał na stałe w armii jako oficer 55 pułku piechoty w Lesznie (zginął w 1939 roku nad Bzurą zostawiając dwie sieroty i wdowę). Trzeci z braci- Tadeusz skończył wyższe studia weterynaryjne w Warszawie, po wojnie pracował w Lublinie na Akademii Rolniczej. Czwarty z braci – Stefan został oficerem artylerii. Po kampanii wrześniowej pozostał w konspiracji. Brał udział w Powstaniu Warszawskim gdzie stracił żonę i dzieci. Mieszkał potem we Wrocławiu5. W Wiktorowie po I wojnie mieszkał zatem Kazimierz (senior) z żoną i najstarszym synem Antonim. Majątek liczył 260 ha, w tym spory obszar lasów i łąk. Ziemia nie była tu urodzajna. „Była to ziemia żytnio-ziemniaczana, stopniowo uwalniana od wielkich i licznych kamieni, które długo nie pozwalały na używanie maszyn żniwnych. Wielką wadą Wiktorowa, oprócz słabej gleby, był brak dobrej wody dla inwentarza. Przez długie lata pojono tam bydło brudną wodą. (...)6 Dopiero w czasie okupacji niemieckiej to się zmieniło. Wykopano odpowiednią studnię. Wody brakowało również dla gospodarstwa domowego. Podobno jak zamieszkała tu Zofia Gostkowska- żona Kazimierza (seniora) była przerażona brakiem dobrej wody w Wiktorowie7

 

            W 1933 roku zmarł Kazimierz Jastrzębski senior. Jego syn Antoni pozostał sam i starał się zdobyć fundusze na spłacenie trzech braci. Został klasyfikatorem gruntów i aż do 1939 roku pracował w całym województwie białostockim. W Wiktorowie powstał przed wojną duży ceglany dom. Zarządzała nim Celina Kosarzewska – kuzynka Jastrzębskich. Matka Antoniego mieszkała u syna Tadeusza. Antoni przed wojną ożenił się i miał dzieci. Wojna zastała go podczas pomiarów gruntów pod Białowieżą. Po wojnie Antoni Jastrzębski zamieszkał we Wrocławiu8

                                

 

 

 

 

 

1Romaniuk Z, Rudka, Dzieje majątku, wsi i parafii...., s. 62. 

2Słownik Geograficzny....., tom XIII, s. 448. 

3 Włodek J, Dzieje zagłady....., s. 250-252. 

4Skorowidz miejscowości...., s. 28. 

5 Włodek J, Dzieje zagłady....., s. 250-252. 

6Tamże, s. 250. 

7Tamże. 

8Tamże. 

 

 

 

 

 

 Źródło:  Zugaj Leszek  "Historia Gminy Perlejewo", Lublin 2008.

 

  Dwór w Wiktorowie

   

 

Miejsce, w którym znajduje się zespół dworski otoczone było charakterystycznym sadem. Do posiadłości prowadzi typowa dla dworków brukowa aleja, obsadzona żywopłotem i wierzbami. Budynek murowany, dwie kondygnacje, trzy wejścia frontowe, obudowane gankiem z dwiema kolumnami, nad gankiem znajduje się taras. Od strony ogrodu usytuowano wejście reprezentacyjne, także obudowane gankiem z sześcioma kolumnami, a nad nim duży taras.

Na parterze jest siedem pokoi, hol i dwie łazienki, natomiast na piętrze korytarz i sześć pokoi. W pobliżu dworku znajdowały się czworaki przeznaczone dla parobków, stajnie, stodoły oraz piwnice, magazynki i obory budowane z kamienia ( budynki gospodarcze rozebrano).

 

     

 

   

Wójt gminy zaprasza

Wójt Gminy Perlejewo przyjmuje interesantów w każdą środę w godz. 9-12. Prosimy o wcześniejsze telefoniczne potwierdzenie obecności.

 

Urząd Gminy Perlejewo

17-322 Perlejewo
tel./fax 85 657-85-15
e-mail:ug@perlejewo.pl 

 

Zobacz również

wersja językowa

Kalendarz

sierpień 2020
Pn
Wt
Śr
Cz
Pt
So
Ni
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31

Zegar

  • :
  • :
Akceptuję

Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Plików Cookies.