Logo Gmina Perlejewo

Borzymy

Grunty tutaj zostały nadane najpewniej w czasach wielkiego księcia Witolda na rzecz polskich rycerzy. Na rozległym terenie nadania powstała wieś Zdzichy o które pierwsza wzmianka pochodzi z 1451 roku1. Zamieszkała tam zapewne grupa rycerzy, być może bracia. Z czasem dorośli synowie chcieli się odłączyć. W tamtych czasach wśród rycerstwa zamieszkanie z dala od rodziców było oznaką dorosłości. Przed 1470 rokiem niejaki Borzym ze Zdzich oddzielił się od swoich krewnych zakładając nowe osiedle w ramach gruntów należących do rycerzy ze Zdzich. Początkowo być może jego dwór nie miał nawet nazwy, jednak gdy Borzym miał już potomków jego osiedle (dwór) nazwano Borzymy2. Nazwa miejscowości jest zatem odimienna. Od jej założyciela wywodzi się także ród szlacheckie noszący nazwisko Borzym.

 

            W przywilejach nadawczych jeszcze z czasów początków XV wieku nie opisywano szczegółowo granic nadania. Z tego powodu po zagospodarowaniu ziemi zaczęły się pojawiać konflikty między poszczególnymi rodami szlacheckimi. Sądy zaczęły nakładać wadium na szlachtę, aby uniknąć rozlewu krwi. W 1477 roku starosta drohicki Iwaszko Henicz nałożył wadium pomiędzy braci ze Zdzich oraz Borzyma i jego braci w związku z zabójstwem, jakie wtedy miało miejsce3. Niedostatek ziemi w kilka lat po założeniu nowej wsi świadczy o tym, że Borzymy powstały na obszarze już stosunkowo gęsto zasiedlonym.

 

            W 1528 roku na popis wojenny ziemian województwa podlaskiego miejscowy ród szlachecki, określony mianem Borimowe. Wioska (osiedle) było w stanie wystawić zaledwie uzbrojonego 1 konnego jeźdźca4. Świadczy to o tym, że w tym ówczesne Borzymy były bardzo niewielkim osiedlem złożonym co najwyżej z kilku domów. 

 

            Ród Borzymów pojawia się po raz kolejny w źródłach w roku 1569, Podlasie na mocy unii polsko – litewskiej zostało wówczas wraz z ziemiami ukraińskimi włączone do korony. Dokumenty zawierają spis szlachty przysięgającej na wierność Rzeczypospolitej, wśród których wymienieni zostali Jeromin, syn Piotra Borzym i Stanisław Borzym, syn Piotrow5. Byli to więc zapewne rodzeni bracia, a cały ród liczy w 1569 roku dwóch dorosłych mężczyzn. 

 

              W czasie spisu podatkowego z 1580 roku Stanisław Borzym i Wojciech, syn Jana z Karkówek zapłacili ze wsi Karkówki, Borzymy i Świdry podatek łanowy z 5 włók6. Borzymy w XVI wieku należały do parafii Ostrożany7 W tym czasie było to niewielkie osiedle. Miejscowy ród przyjął nazwisko Borzym. Są oni notowani w wielu wsiach w tej okolicy8. Przez wieki było to niewielkie osiedle zamieszkałe przez drobną szlachtę. 

 

            W 1900 roku Borzymy, gniazdo drobnoszlacheckiej rodziny Borzymów były częścią gminy Skórzec w powiecie bielskim, gubernia grodzieńska. Należały do parafii Ostrożany9.

 

             W końcowym okresie I wojnie światowej powstawały na ziemiach polskich komitety narodowe. Jeden z nich, zorganizowany w ziemi bielskiej, reprezentowany przez ks Feliksa Zalewskiego, proboszcza brańskiego i Wacława Malinowskiego, właściciela majątku Kąty, wystosował 10 I 1918 roku do Rady Regencyjnej pismo z prośbą o przyłączenie do Polski. Wśród 5 200 podpisów 98 złożyli mieszkańcy Borzym i Zdzich10

 

            W 1921 roku wieś należała do gminy Skórzec. Obejmowała 27 budynków mieszkalnych zamieszkiwanych przez 129 osób. Wśród nich 126 z nich należało do Kościoła katolickiego, 3 natomiast były wyznania prawosławnego. Niemal wszyscy mieszkańcy miejscowości uznali, że są Polakami, jedynie 2 osoby zdeklarowały się jako Białorusini11.

 

1 Jaszczołt T, Gmina Grodzisk k/Siemiatycz. Dzieje ziemi i mieszkańców, Grodzisk 2004, s. 23. 

2 Tamże, s 27.

3 Tamże, s 28.

4 Źródła dziejowe, t. XVII, część I-sza, Polska XVI wieku pod względem geograficzno – statystycznym, Podlasie (Województwo), Warszawa 1908, s 185.

5 Kondratiuk Michał, Nazwy miejscowe południowo – wschodniej Białostocczyzny, Wrocław 1974, s 34.

6 Jaszczołt T, Gmina…, s 299

7 Źródła Dziejowe..…, t 2, s 156.

8 Jaszczołt T, Gmina…, s. 289. 

9 Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, tom XV część 1, Warszawa 1900, s 222.

10 Jaszczołt T, Gmina…, s 143 - 144.

11Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 roku i innych źródeł urzędowych. T V. Województwo białostockie, Warszawa 1924, s . 28.

 

 

 

 Źródło:  Zugaj Leszek  "Historia Gminy Perlejewo", Lublin 2008.

 

   

 

     

 

     

Wójt gminy zaprasza

Wójt Gminy Perlejewo przyjmuje interesantów w każdą środę w godz. 9-12. Prosimy o wcześniejsze telefoniczne potwierdzenie obecności.

 

Urząd Gminy Perlejewo

17-322 Perlejewo
tel./fax 85 657-85-15
e-mail:ug@perlejewo.pl 

 

Zobacz również

wersja językowa

Kalendarz

marzec 2024
Pn
Wt
Śr
Cz
Pt
So
Ni
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31

Zegar

  • :
  • :
Akceptuję

Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Plików Cookies.